دو قلوهای همسان؟ هر آنچیزی که باید شما بدانید
امروزه به دلیل بالا رفتن میانگین سنی مادران و افزایش تکنیک های کمک باروری، به ویژه استفاده از داروهای باروری، زایمان های چند قلو شایع تر از گذشته است.
در این مقاله خانم دکتر نرمین کریسانی متخصص زنان و جراح زیبایی به موضوع “دو قلوهای همسان” پرداخته است.
امروزه به دلیل بالا رفتن میانگین سنی مادران و افزایش تکنیک های کمک باروری، به ویژه استفاده از داروهای باروری، زایمان های چند قلو شایع تر از گذشته است. این در حالی است که دوقلوها بیش از 90 درصد از چند قلوزایی را تشکیل می دهند. در حالت کلی دو نوع دوقلو زایی وجود دارد نوع یکسان یا مونوزیگوتیک و نوع دو تخمکی. ما در این مقاله سعی داریم که به بررسی مبحث دو قلوهای یکسان پرداخته و آن را از چندین جهت مورد مطالعه قرار دهیم.
دو قلوهای همسان و علل بروز
هورمون های ترشح شده توسط تخمدان ها و غده کوچکی در مغز به نام هیپوفیز، چرخه قاعدگی را کنترل می کنند. متوسط دوره این چرخه حدود 28 روز است. پس از یک دوره قاعدگی، افزایش سطح هورمون استروژن به ضخیم شدن پوشش داخلی رحم یا آندومتر و آزاد شدن تخمک از یکی از تخمدان ها کمک می کند. برای تشکیل دوقلوهای یکسان یا همسان، یک تخمک بارور شده شکافته می شود و دو نوزاد با اطلاعات ژنتیکی دقیقاً یکسان به وجود می آیند. این حالت با دوقلوهای دو تخمکی متفاوت است، دو قلوهای دو تخمکی زمانی هستند که دو تخمک توسط دو اسپرم لقاح مییابند و دو فرزند ژنتیکی منحصر به فرد تولید میشوند که شبیه خواهر و برادرهای منفرد متولد شده در زمانهای مختلف هستند. دوقلوها کم و بیش به یک اندازه احتمال دارد که زن یا مرد باشند.
بطور کلی تقریباً از هر سه مجموعه دوقلو، یک مورد از آنها همسان می باشد. همانطور که گفته شد، این امر به این دلیل رخ می دهد که تخمک بارور شده در حالی که هنوز مجموعه کوچکی از سلول ها است به دو قسمت تقسیم می شود. سپس این نیمههای مستقل به دو نوزاد با اطلاعات ژنتیکی یکسان تبدیل میشوند. دوقلوهایی که از یک تخمک و یک اسپرم به دنیا می آیند، دوقلوهای همسان یا مونوزیگوتیک یا تک سلولی نامیده می شوند. در حال حاضر مکانیسم های بیولوژیکی که باعث می شود تخمک بارور شده به دو قسمت تقسیم شود، همچنان یک راز باقی مانده است.
تقریباً یک چهارم دوقلوهای همسان، تصویر آینه ای از یکدیگر هستند، به این معنی که سمت راست یک کودک با سمت چپ دوقلو آنها مطابقت دارد.
عوامل موثر در تولد دو قلوهای همسان
برخی از زنان بیشتر از سایرین دوقلو به دنیا می آورند. عواملی که شانس دو قلو زایی را افزایش می دهند عبارتند از:
- افزایش سن مادر : زنان در سن 30 و 40 سالگی نسبت به زنان جوانتر سطح هورمون جنسی استروژن بیشتری دارند، به این معنی که تخمدانهای آنها برای تولید بیش از یک تخمک در یک زمان تحریک میشوند.
- تعداد حاملگی های قبلی : هر چه تعداد بارداری هایی که یک زن قبلاً داشته است بیشتر باشد، احتمال دوقلو شدن او در بارداری های جدید بیشتر است.
- وراثت : در صورتی که یک زن دوقلوهای همسان داشته باشد، یا قبلاً دارای دوقلوهای همسان بوده یا خواهر و برادرهایی داشته باشد که دوقلوهای همسان هستند، احتمال بیشتری دارد که دوقلوهای همسان باردار شوند.
- نژاد : طبق مطالعات، زنان سیاه پوست آفریقایی بیشترین میزان دوقلوهای همسان را دارند، در حالی که زنان آسیایی کمترین میزان ابتلا را دارند.
- تکنیک های کمک باروری : بسیاری از روش ها بر تحریک تخمدان ها با داروهای باروری برای تولید تخمک تکیه می کنند و اغلب در هر تخمک گذاری چندین تخمک آزاد می شود که شانس تولد دو قلوهای همسان را افزایش می دهد.
مدت بارداری برای دوقلوهای همسان
طول طبیعی بارداری برای یک نوزاد مجرد حدود 40 هفته است. با این حال، بارداری برای دوقلوهای همسان، معمولاً حدود 38 هفته است. این زمان کوتاهتر به دلیل افزایش تقاضای بدن مادر و ناتوانی نوزاد در دریافت تمام مواد مغذی مورد نیاز در رحم است. از آنجایی که دوقلوها معمولاً نارس هستند، به احتمال زیاد وزن کمتری هنگام تولد دارند. نارس بودن با افزایش خطر ابتلا به تعدادی از اختلالات از جمله زردی همراه است.
تست زیگوسیتی یا همسانی
تشخیص اینکه دوقلوها در بدو تولد یکسان هستند یا دو تخمکی کار دشواری است. برخی از دوقلوهای همسان ممکن است با مجموعهای از غشاها به دنیا بیایند، که ممکن است منجر به این تصور اشتباه شود که نوزادان دو تخمکی هستند.
یکی از راههای تشخیص این تفاوت، آزمایش DNA دوقلوها است. دوقلوهای همسان اطلاعات ژنتیکی یکسانی دارند، در حالی که دوقلوهای دو تخمکی حدود نیمی از آنها را به اشتراک می گذارند. از دیگر آزمایشات تشخیصی می توان به بررسی گروه خونی اشاره کرد.
در پایان
دوقلوهای همسان به عنوان دوقلوهای تک تخمکی نیز شناخته می شوند. همانطور که گفته شد آنها از لقاح یک تخمک منفرد حاصل می شوند که به دو قسمت تقسیم می شود. دوقلوهای همسان همه ژن های خود را به اشتراک می گذارند و همیشه از یک جنس هستند. در مقابل، دوقلوهای برادر یا دو تخمکی از لقاح دو تخمک جداگانه در طول یک بارداری به وجود می آیند. آنها نیمی از ژن های خود را مانند سایر خواهران و برادران مشترک دارند.
پزشکان از روش ها و آزمایش های متعددی مانند تست زیگوسیتی و آزمایش DNA برای تشخیص همسانی دو قلوها استفاده می کنند.
برای دریافت نوبت از خانم دکتر کریسانی از طریق زیر اقدام نمایید.
آدرس: گیشا، نبش خیابان بیست و پنجم (ایزدی) ، پلاک ۳۲۸، طبقه سوم، واحد 10
تلفن های مطب: 09107661244 – 02188484081 مسیریابی: گوگل مپ: