تهوع بارداری

تهوع بارداری؟ هر آن‌چیزی که باید شما بدانید

حالت تهوع صبحگاهی حالت تهوع و استفراغی است که در دوران بارداری رخ می دهد که بطور معمول بیش از نیمی از زنان باردار به خصوص در سه ماهه اول بارداری آن را تجربه می کنند.

در این مقاله خانم دکتر نرمین کریسانی متخصص زنان و جراح زیبایی به موضوع “تهوع بارداری” پرداخته است.

حالت تهوع صبحگاهی حالت تهوع و استفراغی است که در دوران بارداری رخ می دهد که بطور معمول بیش از نیمی از زنان باردار به خصوص در سه ماهه اول بارداری آن را تجربه می کنند. البته باید گفت که بر خلاف نام آن، افراد ممکن است در هر زمانی از روز تهوع صبحگاهی یا تهوع بارداری را تجربه کنند. تهوع یا استفراغ بارداری به این معنا نیست که کودک بیمار است و این امر به کودک آسیب نمی رساند.

پزشکان معتقدند که تهوع بارداری احتمالاً به دلیل افزایش ناگهانی هورمون ها در بدن مادر ایجاد می شود و معمولاً خفیف است و تقریباً در اواسط دوره بارداری از بین می رود. این در حالی است که برخی از زنان هرگز در دوران بارداری احساس تهوع نمی کنند. البته باید گفت که برخی از زنان نیز به نوع شدید بیماری صبحگاهی مبتلا می شوند که به آن استفراغ شدید بارداری می گویند. این اتفاق زمانی رخ می دهد که حالت تهوع و استفراغ شدید منجر به کم آبی بدن شود یا باعث شود که مادر بیش از 5 درصد وزن بدن بارداری خود را از دست بدهد. گاهی اوقات ممکن است مادر مواد مغذی کافی دریافت نکند که این امر منجر به سوءتغذیه می شود.

ما در این مقاله سعی داریم به بررسی تهوع یا استفراغ بارداری بپردازیم و مطالب مفیدی را در این باره ارائه نمائیم.

علائم بیماری تهوع بارداری و علل بروز

طبق بررسی های صورت گرفته بطور معمول علائم کلی تهوع بارداری یا صبحگاهی در اغلب مادران عبارتند از:

حالت تهوع با یا بدون استفراغ در سه ماهه اول بارداری
حالت تهوعی که در صبح ظاهر می شود اما می تواند در هر زمانی دوباره ظاهر شود یا در تمام روز ادامه یابد
احساس حالت تهوع از بوییدن برخی غذاها و بوهای دیگر
حالت تهوع بعد از صرف غذا به خصوص غذاهای تند
تهوع یا استفراغ ناشی از گرما و ترشح شدید بزاق

البته شرایطی نیز وجود دارد که مادر در صورت مشاهده یا مواجهه با آن می تواند به پزشک مراجعه نماید. این علائم عبارتند از:

علائمی شبیه آنفولانزا که ممکن است نشانه ای از بیماری باشد
احساس سرگیجه یا بی حالی
استفراغ شدید به طور مداوم یا چند بار در روز
کاهش وزن مداوم یا شدید
تصور اینکهحالت تهوع ممکن است ناشی از آهن موجود در ویتامین دوران بارداری باشد
تمایل به استفاده از داروهای ضد تهوع یا روش های درمانی مانند طب سوزنی

علت بروز تهوع صبحگاهی

کارشناسان معتقدند اغلب هورمون های بارداری ممکن است موجب بروز تهوع در افراد باردار شوند؛ اما این در حای است که در صورت تهوع و استفراغ شدید، ممکن است شرایط پزشکی دیگری وجود داشته باشد که مربوط به بارداری نباشد. مواردی که ممکن است مادر را بیشتر در معرض تهوع صبحگاهی قرار دهد عبارتند از:

تهوع صبحگاهی در بارداری قبلی
داشتن معده حساس قبل از بارداری
وجود بیماری های مزمن قبلی مانند میگرن، حساسیت به بوها یا مزه های خاص یا مصرف قرص های ضد بارداری
بارداری چند قلو که در این حالت سطح هورمون بارداری hCG فرد نسبت به زنی که یک نوزاد دارد بیشتر است
فرزند دختر
Hyperemesis gravidarum در خانواده وجود دارد

درمان تهوع بارداری در خانه یا مراکز بهداشتی

بطور معمول می توان اغلب تهوع های بارداری را در منزل درمان یا رفع نمود. در این حالت پزشک ممکن است توصیه های زیر را به بیمار خود کند:

مصرف پنج یا شش وعده غذایی کوچک به جای سه وعده غذایی بزرگ
مصرف مولتی ویتامین را به طور منظم
اجتناب از بوهایی که معده را ناراحت می کند
مصرف کراکر نمکی، نان تست خشک یا غلات خشک قبل از بلند شدن از رختخواب برای آرام کردن معده
خودداری از غذاهای تند و چرب
مصرف غذاهایی که هضم آنها راحت است، مانند برنج، موز، آب مرغ، ژلاتین یا یخ
مصرف مقدار زیادی مایعات هنگامی که فرد احساس تهوع دارد
مصرف یخ یا جرعه آب، چای ضعیف، یا نوشابه های گازدار شفاف مانند زنجبیل در زمان حس حالت تهوع
استفاده از هوای تازه
شستشوی دهان بعد از استفراغ که موجب می شود اسید موجود در معده به دندان ها آسیب نرساند.
مصرف برخی از روغن‌های ضروری در رایحه‌های آرام‌بخش مانند اسطوخودوس
هیپنوتیزم نیز ممکن است حالت تهوع را تسکین دهد
مصرف مکمل های ویتامین B6 یا پیریدوکسین
درمان های طبیعی با موادی مانند زنجبیل
مصرف داروهای بدون نسخه مانند داکسیلامین
تجویز داروهای ضد تهوع برای علائم پایدار
مصرف مایعات زیاد

اما اگر علائم آنقدر شدید باشد که باعث کم آبی بدن مادر شود و برای حالت تهوع بارداری متوسط تا شدید برای درمان استفراغ بارداری، ممکن است لازم باشد فرد در بیمارستان بماند و خدمات زیر را دریافت نماید:

تزریق مایعات از طریق ورید
داروهای ضد تهوع
داروهای کورتیکواستروئیدی

در پایان

بروز حالت تهوع بارداری یا استفراغ بارداری اغلب در زنان باردار مشاهده می شود. با اینکه این اتفاق خطرناک نیست و در شرایط معمول نمی تواند به جنین آسیب برساند، اما آشنایی با علائم و روش های درمان به شکل قابل توجهی می تواند از بروز خطرات احتمالی مانند کم آبی یا سو تغذیه مادر جلوگیری نماید.