پرولاکتینوما
پرولاکتینوما؟ هر آن‌چیزی که باید شما بدانید
پرولاکتینوما در واقع تومور خوش خیم و غیر سرطانی غده هیپوفیز است که هورمونی به نام پرولاکتین را تولید می کند.
در این مقاله خانم دکتر نرمین کریسانی متخصص زنان و جراح زیبایی به موضوع “پرولاکتینوما” پرداخته است.
پرولاکتینوما در واقع تومور خوش خیم و غیر سرطانی غده هیپوفیز است که هورمونی به نام پرولاکتین را تولید می کند. غده هیپوفیز که در پایه مغز قرار دارد، غده ای به اندازه نخود است که در واقع تولید بسیاری از هورمون ها را کنترل می کند. پرولاکتین به سینه های زن سیگنال می دهد که در دوران بارداری و شیردهی، شیر تولید کنند. وجود پرولاکتین بیش از حد در خون که وضعیتی به نام هیپرپرولاکتینمی می باشد، می تواند باعث ناباروری پیوند خارجی NIH و بروز سایر مشکلات شود. در بیشتر موارد، پرولاکتینوما و مشکلات مربوط به سلامتی را می توان با موفقیت با دارو درمان نمود.
ما در این مقاله سعی داریم که پرولاکتینوما را معرفی کرده و موارد مختلفی را در این زمینه بررسی نمائیم.
پرولاکتینوما چیست؟
همانطور که پیش تر گفته شد، پرولاکتینوما یک تومور غیرسرطانی غده هیپوفیز است که باعث می شود هیپوفیز بیش از حد هورمونی به نام پرولاکتین بسازد. اثر اصلی پرولاکتینوما کاهش سطح برخی از هورمون های جنسی است مانند استروژن در زنان و تستوسترون در مردان است.
اگرچه پرولاکتینوما یک بیماری تهدید کننده زندگی نیست، اما می تواند باعث بروز مشکلات بینایی، ناباروری و سایر مشکلات شود. پرولاکتینوما شایع ترین نوع تومور تولید کننده هورمون است که می تواند در غده هیپوفیز فرد ایجاد شود. پزشکان اغلب می توانند پرولاکتینوما را با داروها درمان کنند تا سطح پرولاکتین فرد را به حالت عادی بازگردانند؛ همچنین جراحی برای برداشتن تومور هیپوفیز نیز ممکن است یکی از گزینه ها باشد.
علائم
پرولاکتینوما ممکن است علائم یا نشانه های قابل توجهی را در فرد ایجاد نکند. با این حال، پرولاکتین بیش از حد در خون یا همان هیپرپرولاکتینمی یا فشار بر بافت های اطراف، ناشی از یک تومور بزرگ می تواند باعث بروز علائم شود. همچنین افزایش پرولاکتین می تواند موجب هیپوگنادیسم شده و سیستم تولید مثل را مختل کند. در ادامه به بررسی برخی از علائم و نشانه های پرولاکتینوما مختص زنان و مردان خواهیم پرداخت.
پرولاکتینوما در زنان، می تواند موجب بروز موارد زیر شود:
- دوره های قاعدگی نامنظم یا عدم قاعدگی
- ترشحات شیری از سینه ها در دوران بارداری یا شیردهی
- مقاربت دردناک به دلیل خشکی واژن
- آکنه و رشد بیش از حد موهای بدن و صورت
پرولاکتینوما در مردان، می تواند موجب بروز موارد زیر شود:
- اختلال در نعوظ
- کاهش موهای بدن و صورت
- بزرگ شدن سینه ها به طور غیر معمول
پرولاکتینوما در هر دو جنس، می تواند موجب بروز موارد زیر شود:
- تراکم استخوان پایین
- کاهش تولید هورمون های دیگر توسط غده هیپوفیز در نتیجه فشار تومور
- از دست دادن میل جنسی
- سردرد
- اختلالات بینایی
- ناباروری
چه عواملی باعث پرولاکتینوما می شود؟
در حالت کلی بیشتر تومورهای هیپوفیز خود به خود ایجاد می شوند و اغلب علت ایجاد این تومورها ناشناخته است. در برخی موارد، ممکن است عوامل ژنتیکی موجب بروز و ایجاد آنها شوند؛ به عنوان مثال، اختلال ارثی نئوپلازی غدد درون ریز متعدد نوع 1 ، خطر ابتلا به پرولاکتینوما را افزایش می دهد. البته باید گفت که سطح پرولاکتین بطور معمول در دوران بارداری و شیردهی افزایش می یابد. همچنین ممکن است در موارد زیر نیز افزایش پیدا کنند:
- استرس فیزیکی
- ورزش شدید
- رابطه جنسی
- تحریک نوک پستان
- آسیب به ناحیه قفسه سینه
- حملات صرعی
درمان پرولاکتینوما
پزشکان معمولاً پرولاکتینوما را با دارو درمان می کنند. اما ممکن است به ندرت از جراحی یا پرتودرمانی پیوند خارجی نیز برای درمان آن استفاده شود.
درمان با داروها
داروهایی به نام آگونیست های دوپامین سطح پرولاکتین را کنترل می کنند و تومور را بطور موثر کوچک می کنند. این داروها در واقع اثرات دوپامین شیمیایی مغز را تقلید می کنند.
اغلب، دو آگونیست دوپامین برای درمان پرولاکتینوما استفاده می شوند:
- بروموکریپتین ، دارویی که باید دو یا سه بار در روز مصرف شود.
- کابرگولین ، دارویی که می توان یک یا دو بار در هفته مصرف کرد.
درمان با عمل جراحي
اگرچه پزشکان اغلب پرولاکتینوما را با دارو درمان می کنند، اما در برخی موارد جراحی ممکن است یک گزینه مناسب تر باشد. اغلب در مواقع زیر می توان از روش جراحی استفاده نمود:
- فرد نمی تواند داروها را تحمل کند.
- داروها برای فرد مورد نظر اثر ندارند.
- بیمار داروهایی مصرف می کند که با داروهای مورد استفاده برای درمان پرولاکتینوما تداخل دارند.
انواع جراحی در درمان پرولاکتینوما
جراحی ترانس اسفنوئیدال که بیشتر برای درمان پرولاکتینوما استفاده می شود. این جراحی از طریق یک برش در پشت حفره بینی یا زیر لب بالایی انجام می شود.
جراحی ترانس کرانیال که اگر تومور بزرگ باشد یا به نواحی دیگر سرایت کرده باشد استفاده می شود. از جراحی ترانس کرانیال به ندرت استفاده می شود. در این عمل جراح تومور را از طریق سوراخی در جمجمه خارج می کند.
درمان با رادیوتراپی
به ندرت، اگر داروها و جراحی نتوانند سطح پرولاکتین را کاهش دهند، ممکن است از پرتودرمانی استفاده شود. این نوع درمان از اشعه ایکس با انرژی بالا یا امواج ذرات برای از بین بردن سلول های تومور استفاده می کند.
در پایان
همانطور که گفته شد، پرولاکتینوما یک تومور خوش خیم غده هیپوفیز است که که در پایه مغز قرار دارد و هورمونی به نام پرولاکتین تولید می کند. پرولاکتین در واقع وظیفه ارسال سیگنال به سینه های زن را بر عهده دارد که در دوران بارداری و شیردهی شیر تولید کنند. پرولاکتینوما یک بیماری تهدید کننده زندگی نیست و به سه روش دارودرمانی، جراحی و رادیوتراپی درمان می شود.
برای دریافت نوبت از خانم دکتر کریسانی از طریق زیر اقدام نمایید.
آدرس: گیشا، نبش خیابان بیست و پنجم (ایزدی) ، پلاک ۳۲۸، طبقه سوم، واحد 10
تلفن های مطب: 09107661244 – 02188484081 مسیریابی:
گوگل مپ:
